İncelenen yerin adı: Sağlıksuyu Köyü

Bağlı bulunduğu ilçe: Doğubayazıt

Bağlı bulunduğu il: Ağrı

İncelemenin yapıldığı yıl: 2018 (Ekim)

Değişikliklerin kaydedildiği yıllar: 2019 (Eylül)

Coğrafi Durumu

Ağrı il merkezine 110, Doğubayazıt ilçe merkezine ise 17 kilometre uzaklıktaki Sağlıksuyu köyünün komşuları; batıda Kutlubulak, doğuda Gültepe, kuzeyde Bardaklı ve Karabulak, güneyde ise Günyolu ve Kazan köyleridir. Köy, Doğubayazıt – Iğdır anayolu üzerinde, düzlük alanda kurulmuş olmakla birlikte çevresinde orta yükseklikte tepeler mevcuttur.

Bilinen herhangi bir yeraltı kaynağına yahut işlenen madene sahip değildir. Köy ve civarında karasal iklim hakimdir, kış mevsiminde ilçe merkeziyle hemen hemen aynı sıcaklığa sahip olmakla beraber, yaz mevsimi de genellikle serin geçmektedir. Kış mevsimi boyunca görülen yoğun kar yağışları bu aylarda köye ulaşımı ve köy dahilinde hareketi nispeten zorlaştırmaktadır.

Bölge toprağı verimli ve tarıma elverişlidir. Köyün kendi suyu içme suyu olarak kullanılmaktadır. Bahsi geçen bu yeraltı suları tabii güzelliğidir.

 

Tarihçesi

Cumhuriyet dönemine değin köy arazisinin Ermenilerce yerleşke olarak kullanıldığı bilinmektedir. Köyün Kürtçe ismi olan 'Arzep' de, yine bu dönemden gelmektedir. Arzep, zamanında bölgede yaşamış olan Ermeni paşalarından birinin kızının ismidir.

 

Yaşayış

Köy dahilindeki evlerin 2004 yılındaki Kutlubulak merkezli depremde hasar görmüş olması nedeniyle, bahsi geçen deprem ardı devlet tarafından betonarme konutlar inşa edilmiştir. An itibariyle köy halkının çoğunluğu 3 oda, 1 salondan tertip bu bir örnek konutlarda yaşamaktadır. Çoğunlukla geniş ailelerin bulunduğu köyde, bir evde ortalama altı kişi barınmaktadır. Beşten fazla nüfusu olan ailelere sözü geçen konutlar yetersiz gelmektedir. Komşuluk ilişkilerinin makul seviyede olduğu köyde, ailelerin yarısı akrabalar arası kurulmakta, gelinler ise köy içinden olduğu kadar dışından da alınmaktadır.

Köyün hane sayısı 130-140, nüfusu ise 400-500 arasıdır. Bu sayının kadın-erkek dağılımı eşit payda görünmektedir. Zaman içinde köyden dışarıya göçün hayli fazla olduğu bilinmektedir. Göç edenlerin çoğunluğu İstanbul iline yerleşmiş olup, aile hayatlarını bu şehirde kurmuşlardır. Köy çocuklarının %95'i okula devam etmektedir. Halkın tamamı Müslümandır. Ailelerin birçoğu dini ibadetlerini devamlı surette yerine getirmektedir. Köy erkeklerinin Cuma namazını kılmak ve vaazı dinlemek için köy camiisinde biraraya geldikleri görülmektedir.

Orta yaş ve üzeri kesim klasik kumaş kıyafetleri tercih ederken, genç kuşak nispeten modern kıyafetler giymektedir. Köy halkının gözde sosyal etkinliği, özellikle bahar ve yaz mevsimlerinde köyün yeraltı suları civarındaki yeşillik alanda topluca yapılan pikniklerdir.

Halkın sağlık durumu genel olarak iyidir. Yiyecek ve içecek ihtiyaçları, diğer ihtiyaçlar gibi, köy dahilinde giderilmekte, köy dışıyla bu hususlarda pek münasebete girilmemektedir. Halkın köy muhtarıyla iyi denebilecek / orta mesafeli bir ilişkisi olduğu gözlenmektedir.

Köye ulaşım Doğubayazıt – Iğdır karayolu üzerindeki dönüşle Kutlubulak köyüne devam eden asfalt yol vasıtasıyla sağlanmakta, araç olarak ise köy halkına ait olan ve her gün sefer yapan üç minibüs kullanılmaktadır.

Köyün batısında kalan Sağlıksuyu Ortaokulu'nun, 2011 yılında yalnızca ilkokul olarak inşa edildiği, 2013-2014 ila 2017-2018 eğitim-öğretim yılları arasında ilk ve ortaokul olarak faaliyet göstermiş olduğu bilinmektedir. 2018-2019 eğitim-öğretim yılı başlangıcında ise, köyün doğusunda önceki eğitim-öğretim yılı başlangıcında özel yardım vesilesiyle inşa edilmiş bulunan Sağlıksuyu Cevan Eydın Konyar İlkokulu'nun faaliyete geçmesiyle birlikte ilk ve ortaokul birbirinden bağımsız olarak eğitim-öğretim vermeye başlamıştır.

 

Ekonomik Hayat

Köyün birincil geçim kaynakları büyük ve küçükbaş hayvancılığın yanısıra tarımdır. Tarım ürünleri çoğunlukla aile dahili beslenme amaçlı kullanılsa da, yetiştirilen hayvanlar beslenme için olduğu denli dışarıya satış amaçlı da kullanılmaktadır. Tarım ve hayvancılığın yanısıra, bir kısım halkın da gündelik olarak Doğubayazıt ilçe merkezi ile İran'da, dönemlik olarak da İstanbul ilinde ticaret, tekstil ve inşaat işleriyle uğraştığı bilinmektedir.

 

Yörenin Problemleri

Köyün ilçe şebekesi üzerinden sağlanan elektrik altyapısının yetersizliği göze çarpmaktadır. Yaşayışı olumsuz etkileyen bu hususta ilçe belediyesinin yardımı talep edilebilir.